Ngày 15/6/2022, tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội nước Cộng hoà xã hội
chủ nghĩa Việt Nam khoá XV đã thông qua Luật Thi đua, khen thưởng sửa đổi năm
2022. Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2024 thay thế Luật Thi đua, khen
thưởng 2003; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi đua, khen thưởng
năm 2005
Luật thi đua khen thưởng năm 2022 bao gồm 8 chương, 96 điều so
với những văn bản trước đây, Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 có sự điều
chỉnh, bổ sung rất nhiều trong công tác thi đua, khen thưởng. Theo đó, Luật Thi
đua, khen thưởng năm 2022 có một số điểm mới sau đây:
1. Về nguyên tắc khen thưởng
Nội dung thay đổi |
Luật Thi đua khen thưởng năm 2003; Luật sửa |
Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 |
Nguyên tắc thi đua, khen thưởng |
Điều 6 1. Nguyên tắc thi đua gồm: a) Tự nguyện, tự giác, công khai; b) Đoàn kết, hợp tác và cùng phát triển. 2. Nguyên tắc khen thưởng gồm: a) Chính xác, công khai, công bằng, kịp thời; b) Một hình thức khen thưởng có thể tặng nhiều lần cho một đối c) Bảo đảm thống nhất giữa tính chất, hình thức và đối tượng d) Kết hợp chặt chẽ động viên tinh thần với khuyến khích bằng
3. Bảo đảm nguyên tắc bình đẳng giới trong thi đua, khen
|
Điều 5. Nguyên tắc thi đua, khen 1. Việc thi đua được thực hiện theo a) Tự nguyện, tự giác, công b) Đoàn kết, hợp tác và cùng phát 2.Việc khen thưởng được thực hiện theo a) Chính xác, công khai, minh b) Bảo đảm thống nhất giữa hình c) Một hình thức khen thưởng có thể d) Chú trọng khen thưởng cá nhân, 3.Bảo đảm bình đẳng giới trong thi |
So với Luật Thi đua, khen thưởng năm 2003, tại khoản 2
Điều 5 Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 đã bổ sung 02 nguyên tắc khen thưởng
đó là: “Thành tích đến đâu khen thưởng đến đó” và “Chú trọng khen thưởng cá nhân, tập thể, hộ gia đình trực tiếp lao
động, sản xuất, kinh doanh; cá nhân, tập thể công tác ở địa bàn biên giới, trên
biển, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn”.
2.Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 bỏ
hình thức khen thưởng “Huy hiệu” tại Điều 9.
Nội dung thay đổi |
Luật Thi đua khen thưởng năm 2003; Luật sửa |
Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 |
Hình thức khen thưởng |
Điều 8. Các hình thức khen thưởng gồm: 1. Huân chương; 2. Huy chương; 3. Danh hiệu vinh dự nhà nước; 4. “Giải thưởng Hồ Chí 5. Kỷ niệm chương, Huy hiệu; 6. Bằng khen; 7. Giấy khen.
|
Điều 9. Hình thức khen thưởng 1. Huân chương. 2. Huy chương. 3. Danh hiệu vinh dự nhà nước. 4. “Giải thưởng Hồ Chí Minh”, “Giải 5. Kỷ niệm chương. 6. Bằng khen. 7. Giấy khen. |
3.Về nguyên tắc xét thi đua, khen thưởng
Nội dung thay đổi |
Luật Thi đua khen thưởng năm 2003; Luật sửa |
Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 |
Căn cứ xét thi đua, khen thưởng |
Điều 10 1. Căn cứ xét tặng danh hiệu thi đua: a) Phong trào thi đua; b) Đăng ký tham gia thi đua; c) Thành tích thi đua; d) Tiêu chuẩn danh hiệu thi đua. 2. Căn cứ xét khen thưởng: a) Tiêu chuẩn khen thưởng; b) Phạm vi, mức độ ảnh hưởng của thành c) Trách nhiệm và hoàn cảnh cụ thể lập |
Điều 7. Căn cứ xét tặng danh hiệu thi đua 1. Phong trào thi đua. 2. Thành tích thi đua. 3. Tiêu chuẩn danh hiệu thi đua. Điều 10. Căn cứ xét khen thưởng 1.Thành tích đạt được. 2.Tiêu chuẩn khen thưởng. 3. Điều kiện và hoàn cảnh cụ thể
|
Theo quy định tại Điều 7 Luật Thi đua, khen thưởng năm
2022, căn cứ xét tặng danh hiệu thi đua bao gồm: “1. Phong trào thi đua; 2. Thành tích thi đua; 3. Tiêu chuẩn
danh hiệu thi đua”. Như vậy, so với quy định của Luật Thi đua, khen
thưởng năm 2003, Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 đã bỏ căn cứ “Đăng ký tham gia thi đua”.
Tại Điều 10 Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 về căn cứ xét
khen thưởng đã sử dụng từ “Thành tích đạt được” thay “phạm vi, mức độ ảnh hưởng của thành tích”; sử dụng từ “Điều kiện và hoàn cảnh cụ thể lập được thành tích” thay “trách nhiệm và hoàn cảnh cụ thể lập được thành tích”.
4. Thay đổi đối tượng
được tặng Huân chương Lao động
Theo quy định của Luật Thi đua, khen thưởng năm 2003, đối tượng
được tặng Huân chương Lao động ở các hạng bao gồm “cá nhân và tập thể”,
tuy nhiên, theo quy định tại Luật thi đua, khen thưởng năm 2022, đối tượng được
tặng Huân chương lao động các hạng bao gồm: “Cá nhân; Công nhân, nông
dân; Doanh nhân, trí thức, nhà khoa học; Tập thể; Doanh nghiệp, tổ chức kinh tế
khác; Cá nhân, tập thể người Việt Nam định cư ở nước ngoài, cá nhân, tập thể
người nước ngoài.”
5. Bổ sung đối tượng được xét tặng danh hiệu “Nghệ
sĩ nhân dân”, “Nghệ sĩ ưu tú”
Nội dung thay đổi |
Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật |
Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 |
Danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân”, “Nghệ nhân |
Điều 65 1. Danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân”, “Nghệ nhân ưu tú” để tặng 2. Danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân” được xét tặng cho cá nhân a) Trung thành với Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; b) Có phẩm chất đạo đức tốt, có tài năng đặc biệt xuất sắc; c) Có công lớn trong việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản d) Được đồng nghiệp và quần chúng mến mộ, kính trọng; tiêu 3. Danh hiệu “Nghệ nhân ưu tú” được xét tặng cho cá nhân đạt a) Trung thành với Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; b) Có phẩm chất đạo đức tốt, có tài năng xuất sắc; c) Có công trong việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn d) Được đồng nghiệp, quần chúng mến mộ; tiêu biểu cho sự 4. Danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân”, “Nghệ nhân ưu tú” được xét
|
Điều 67. Danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân”, “Nghệ nhân ưu tú” 1. Danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân”, “Nghệ nhân ưu tú”để 2.Danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân” để tặng cho cá nhân quy định a) Trung thành với Tổ quốc; chấp hành tốt chủ trương của b) Có phẩm chất đạo đức tốt; kỹ năng đặc biệt xuất sắc; có thời gian hoạt động liên quan đến việc bảo vệ và phát huy giá c) Có công lớn trong việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản d) Được đồng nghiệpvà Nhân dân mến mộ, kính trọng; tiêu biểu 3.Danh hiệu “Nghệ nhân ưu tú” để tặng cho cá nhân quy định tại a) Trung thành với Tổ quốc; chấp hành tốt chủ trương của b) Có phẩm chất đạo đức tốt, kỹ năng đặc biệt xuất sắc; có thời gian hoạt động liên quan đến việc bảo vệ và phát huy giá c) Có công lớn trong việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản d) Được đồng nghiệpvà Nhân dân mến mộ, kính trọng; tiêu biểu 4.Danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân”, “Nghệ nhân ưu tú” được xét 5. Chính phủ quy định chi tiết Điều này. |
6. Bổ sung hình
thức khen thưởng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang”
Nội dung thay đổi |
Luật Thi đua khen thưởng năm 2003; Luật sửa |
Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 |
Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang |
|
Bổ sung hình thức tặng và truy tặng “Huy chương Thanh niên 2. Thực hiện tặng và truy tặng “Huy chương Thanh niên xung |
7. Bổ sung nhiều hình thức khen thưởng cho
người nước ngoài
Theo quy định tại Luật Thi đua, khen thưởng năm 2003, người nước
ngoài chỉ được xét tặng “Huân chương Hữu nghị”,
“Huy chương hữu nghị”, “Giải thưởng Hồ Chí Minh”,
“Giải thưởng Nhà nước”. Luật Thi đua, khen thưởng năm
2022 đã bổ sung nhiều hình thức khen thưởng cho người nước ngoài, cụ thể: Huân
chương Hồ Chí Minh; Huân chương Độc lập hạng Nhất, Nhì, Ba; Huân chương Lao
động hạng Nhất, Nhì, Ba; Huân chương Hữu nghị; Huy chương Hữu nghị; Giải thưởng
Hồ Chí Minh; Giải thưởng Nhà nước; Bằng khen của Thủ tướng Chính
phủ.
8. Thực hiện cải cách thủ tục hành chính, ứng
dụng công nghệ thông tin trong quản lý công tác thi đua, khen thưởng
Nội dung thay đổi |
Luật Thi đua khen thưởng năm 2003; Luật sửa |
Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 |
Khen thưởng theo thủ tục đơn giản |
Điều 85 1. Những trường hợp có đủ các điều kiện sau đây được đề nghị a) Việc khen thưởng phục vụ yêu cầu chínhtrị, kịp thời động b) Cá nhân, tập thể lập được thành tíchxuất sắc đột xuất trong c) Thành tích, công trạng rõ ràng. 2. Việc khen thưởng theo thủ tục đơn giản do Chính phủ quy
|
Điều 85. Khen thưởng theo thủ tục đơn giản 1. Việc đề nghị xét tặng hình thức khen a) Việc khen thưởng phục vụ nhiệm vụ chính b) Cá nhân, tập thể lập được thành tích xuất sắc đột xuất c) Khen thưởng do người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn d) Khen thưởng cống hiến, khen thưởng niên hạn, khen thưởng đối đ) Khen thưởng thành tích có nội dung bí mật nhà nước. 2. Chính phủ quy định chi tiết Điều này. |
– Giảm số lượng hồ sơ đề nghị khen thưởng Nhà nước (khoản 4 Điều 84);
– Bổ sung quy định về hồ sơ, thủ tục khen thưởng theo thủ tục
đơn giản (khoản 1 Điều 85);
– Bổ sung quy định “ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác
thi đua, khen thưởng và trong hệ thống thi đua, khen thưởng” là một nội dung
quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng (điểm e khoản 2 Điều 89).
Nguồn tham khảo: xaydungchinhsach.chinhphu.vn, sonoivu.sonla.gov.vn, kkt.kontum.gov.vn